Rakamlarla Türkiye’deki doğal taş ocakları

Taş Dünyası Dergisi olarak, sektöre ve sektörün hedef kitlesi pazarlara “Türk Doğal Taşı” hakkında bilgi vermek amacı ile Ticaret Bakanlığı ile iletişime geçtik. Ticaret Bakanlığından aldığımız,  3213 sayılı Maden Kanunu’nun 2 nci maddesinin (b) bendinde tanımlanan mermer, traverten, granit, andezit, bazalt gibi blok olarak üretilen taşlar  ve dekoratif amaçla  kullanılan  doğal taş ocakları ile ilgili  güncel bilgileri, sizlerle paylaşıyoruz.

İşletme izni verilen ve iptal edilen ruhsatlar
Ticaret Bakanlığı’ndan edindiğimiz bilgilere göre, 2017 yılında 1391 adet, 2018 yılında ise 714 adet il (b) grubu ruhsat başvurusu yapılmış.  2017 yılında 92 adet il (b) grubu işletme ruhsatı düzenlendiği bilgisini veren Bakanlık , 78 adet de il (b) grubu işletme izninin düzenlediğini belirtti. (Not: Söz konusu veriler, ilk kez işletme ruhsatı ve işletme izni düzenlenen saha sayılarını temsil etmektedir). Ruhsat talebi ve iznininn dışında iptal edilen ruhsatlar da var. İstatiksel bilgilere göre 2017 yılında 292 adet il (b) grubunda yer alan ruhsat (arama ve işletme dahil) iptal edildi.

Onay bekleyen ruhsatlar

Sektörün en önemli sorunlarından birisi de ruhsat alım sürelerinin uzunluğu. Ticaret Bakanlığı’na onay bekleyen ocaklarla ilgili şu bilgileri verdi:

“Genel Müdürlüğümüze işletme ruhsat talebiyle yapılan müracaatlarda, 3213 sayılı Maden Kanunu’nun 24. maddesinin ikinci fıkrası kapsamında; projelerde teknik eksiklikleri, 6183 sayılı Kanunun 22/A maddesi kapsamında vadesi geçmiş borcun bulunmadığına ilişkin belgesi ve işletme ruhsat bedeli eksik olan talep sahiplerinin söz konusu eksiklikleri tamamlanıncaya kadar işletme ruhsatı düzenlenmemekte, diğer taraftan, 3213 sayılı Maden Kanunu’nun 24. maddesinin on birinci fıkrası kapsamında, işletme ruhsatı ile birlikte veya işletme ruhsatı düzenlenmesinden sonra işletme izni düzenlenebilmesi için 3213 sayılı Maden Kanunu’nun 7. maddesi kapsamında alınması gerekli izinlerden; çevresel etki değerlendirme kararı, mülkiyet izni, işyeri açma ve çalışma ruhsatı ile Genel Müdürlüğümüzün kayıtlarına işlenmiş alanlar ile ilgili izinlerin alınarak Genel Müdürlüğümüze verilinceye kadar işletme izni düzenlenmemektedir. Yukarıda belirtilen eksikliklerin tamamlanması durumunda, Genel Müdürlüğümüzce işletme ruhsatı ve işletme izni düzenlenmektedir.

5.161.000.000 metreküp rezervi
Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü verilerine göre  Türkiye’nin potansiyel doğal taş rezervi 5.161.000.000 metreküp. Türkiye’de toplam işletme izni alan 2.241 ocak bulunmakla birlikte,  II (b) grubu işletme izni en fazla olan il Burdur olarak görünüyor.  İllere göre II (b) grubunda yer alan işletme izinli diğer iller ve sayıları ise şu şekilde:

İLLERE GÖRE DAĞILIM

11- B GRUBU İŞLETİM İZİNLİ SAHALAR  

(İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB) verilerine göre ise Türkiye’de yaklaşık 1200 adet bej mermer ocağı bulunuyor. )

Türk doğal taş sektörünün dünya genelindeki durumu

5.161.000.000 metreküp rezerv durumu, işletme izinli 2.241 doğal taş ocağı bulunan Türkiye’nin dünya  mermer doğal taş üretimi ve ihracatındaki durumu ise Bakanlık şöyle açıklıyor:

*İstanbul Mermer ve Granit İşleyicileri Esnaf Odasının 2016 yılı verilerine göre, Türkiye dünya doğal taş üretiminde Çin, Hindistan, İtalya, İspanya, İran’ın ardından 6. sırada yer almıştır.

*Ticaret Bakanlığının 2018 yılı “Doğal Taşlar Sektör Raporu”na göre ise 2016 yılında Türkiye; Çin ve  İtalya’dan sonra dünya doğal taş ihracatında üçüncü sırada yer almıştır.         

II (b) grubunda yer alan işletme izinli sahalardan 2010-2017 arası elde edilen devlet hakları: