Türk doğal sektörü 2018 yılının 11 aylık sürecinde 1 milyar 767 milyon 890 bin 327 Dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Geçen yıla oranla yüzde 6,35 değer kaybına uğrayan sektörü, Çin ihracatında yaşanan yüzde 17,42’lik düşüş, derinden etkiledi.
Geçtiğimiz yıl Ocak-Kasım ihracat verilerine baktığımızda büyük bir mutlulukla 2017’ye güzel veda başlığı atmıştık. Blok pazarının en güçlü alıcıları Çin yüzde 31,23, Hindistan yüzde 61,35 ile işlenmiş pazarın en güçlü alıcısı Amerika yüzde 1,85 oranında doğal taş alımlarını artırmıştı. Genel toplama yansıyan ihracat rakamı ise 1.888.712.221 Dolar olmuştu. Elde edilen değer artışı toplamda, 13,99 idi..
Gelelim 2018 yılına… Sektörde faaliyet gösteren bir çok isim, hemen her platformda ihracatta sorun olduğunu dile getiriyordu. Son gelen Ocak-Kasım doğal taş ihracat rakamları da sektörün, sancılı bir süreçten geçtiğini gözler önüne seriyor. Genel toplama baktığımızda ihracat kaybı yüzde 6,35. Sektör 2 milyar Dolarlık ihracat hedefine 2018 yılında ulaşır mı, bunu bir sonraki sayımızda göreceğiz.
Not: İhracatta iddialı olabilmek, pazarda kalıcı olabilmek çok önemli. Peki bunu nasıl sağlayabiliriz?
Yeni trendleri takip etmek ve değişimin gerisinde kalmamak.
Ar-Ge çalışmalarına önem vermek
Pazar araştırması yaparak, hedef pazardaki alıcı ve tüketicileri iyi tanımak.
Alıcıların satış sonrası hizmetlerini ve ihtiyaçlarını doğru karşılayabilmek
Tek Pazara bağlı kalmamak
Üretimi artırmak değil, kaliteyi artırmak hedeflenmeli
Satışta miktarı değil, değeri artırmaya odaklanmak
Blok Pazarında neler oluyor?
Doğal taş sektörünün en büyük pazarı Çin’de yaşanan düşüş, toplam ihracat rakamını da olumsuz yönde etkilemeye devam ediyor. Türkiye’nin doğal taş pazarında en büyük paya sahip olan Çin, Türkiye’den 2018 yılının Ocak-Kasım döneminde, 782.507.347 Dolarlık taş satın aldı. Geçen yıl bu rakam 882.173.373 Dolar idi. Sektörün blok ihracatı rakamlarını
incelediğimizde ise Çin Halk Cumhuriyeti’ne 2018 yılının ilk 11 ayında 727.310.741 Dolarlık ihracat gerçekleştirildiği görülüyor. Sektör geçen yıl 4.354.234.682 kilo taş satarak 879.839.755 Dolar elde etmişti. Bu yıl ise 3.711.583.933 kilo karşılığında 727.310.741 Dolar kazanç elde etti. Çin’e gerçekleştirilen blok ihracatının değer bazındaki kaybı yüzde 17,34 oldu.
Hindistan’daki artış devam eder mi?
Hindistan, her nekadar Çin kadar büyük alımlar yapmasa da, Türkiye’nin Çin’den sonraki en büyük blok pazarı. Hindistan pazarı ihracatında 2018 yılında bir çok kez, inişler va çıkışlar yaşandı. Son tabloyu incelediğimizde sektörü umutlandıran bir hareketlilik söz konusu. Geçen yılın ilk 11 ayında Hindistan’a 75.397.071 Dolar değerinde taş satışı gerçekleştirildi. Bu yıl ise geçen yılın aynı dönemine göre yaşanan yüzde 6,58’lik değer artışı, istatistiklere yansıdı. Türkiye 406.415.668 kilo doğal taş sattığı Hindistan’dan, 80.355.681 Dolar gelir elde etti.
İşlenmiş doğal taş Pazarındaki son durum
İşlenmiş mermer ihracatının güçlü alıcısı Kuzey Amerika ile Orta ve Güney Amerika pazarındaki ihracat hareketlerine baktığımızda iki farklı durum karşımıza çıkıyor. Kuzey Amerika Pazarlarından Amerika Birleşik Devletlerinde 2,84 artış, Kanada’da ise yüzde 7,52’lik kayıp görülüyor. Genel toplamı incelediğimizde ise Kuzey Amerika’dan elde edilen gelirin 1,85’lik değer artış ile 302.826.171 Dolara artığını görüyoruz. Geçen yıl Ocak-Kasım döneminde ki rakam ise 297.325.596 Dolar idi. Meksika, Arjantin, Brezilya gibi ülkeleri bünyesinde barındıran Orta ve Güney Amerika ülkelerine gerçekleştirilen doğal taş ihracatında ise geçen yıla oranla yüzde 2,64’lük düşüş yaşandı.
Suudi Arabistan satışlarında düşüş var
Amerika’dan sonra en fazla işlenmiş ürün satışı gerçekleştirdiğimiz Orta Doğu pazarında da yüzde 3,24’lük bir hareketlilik söz konusu. 2017 Ocak-Kasım döneminde 298.127.445 Dolar kazanç elde edilen Yakın, Orta Doğu Asya pazarına 2018 yılında, 307.787.550 Dolar değerinde taş satıldı. Suudi Arabistan, Yakın-Orta Doğu ülkeleri içerisinde, Türkiye’den en fazla taş satın alan ülke. Fakat bu ülkeye gerçekleştirilen doğal taş ihracatının genel toplamına baktığımızda yüzde 2,63’lük düşüş yaşandığı dikkat çekiyor. Mal grubu ihracat tablosunu incelediğimizde Suudi Arabistan Türkiye’den 85.895.563 Dolar değerinde taş alımı yaptığı görülülüyor. Rakamlar bize geçen yıla oranla, yüzde 4,10 bir düşüşün söz konusu olduğunu söylüyor. İşlenmiş traverten ihracatında ise yüzde 25,26’lık artış görülüyor. Geçen yıl 6.040.029 Dolarlık taş satın alan Suudi Arabistan bu yıl Türkiye’den 7.565.955 Dolarlık işlenmiş traverten ihracatı gerçekleştirdi.
Avrupa ülkelerindeki farklılık
Avrupa Birliği ülkelerine gerçekleştirilen ihracatta yüzde 2,94 artış görüldü. Sırası ile Fransa, Almanya, İtalya, İngiltere bu ülke grubu içerisinde en fazla doğal taş satışı gerçekleştirilen ülkeler olarak karşımıza çıkıyor. Fransa’da yüzde 7,48, Almanya’da yüzde 15,87’lik artış yakalanırken İtalya’ya yapılan ihracatta yüzde 36,42, İngiltere’de yüzde 36,42’lik kayıp yaşandı. Avrupa Birliği ülkelerine yapılan ihracatın genel toplamına baktığımızda ise 166.758.158 Dolarlık kazanç elde edildiği görülüyor. Bu rakam geçen yılın Ocak-Kasım döneminde 161.989.678 Dolar idi. Avrupa Birliğine üye ülkelerde satış payımızı artırırken, üye olmayan diğer Avrupa ülkelerine gerçekleştirilen ihracatta yüzde 25,69’luk değer kaybı yaşandı. 2018 Ocak-Kasım döneminde 39.150.774 Dolar olan ihracat rakamı, bu yılın aynı döneminde 29.091.331 Dolara geriledi.
Miktar düştü kazanç arttı
Afrika Kıtasında son zamanlar yaşanan artış Ocak-Kasım döneminde de devam etti. Kuzey Afrika’da yüzde 40,89, Batı Afrika’da yüzde 37,63, Orta, Doğu ve Güney Afrika’da ise yüzde 57,36’lık büyüme yakalandı. Batı Afrikası’nda değer bazında artış görülürken, miktar bazında ise düşüş yaşandı. Daha az taş satıp, daha fazla gelir elde edilen Batı Afrika’dan sektör, 5.583.383 kilo taş satarak 3.691.153 Dolar kazanç elde etti. 2017 Ocak-Kasım döneminde ise 8.709.211 kilo taş karşılığında sektörün kazancı 2.681.992 Dolar olmuştu.
İMİB Yönetim Kurulu Başkanı Aydın Dinçer Taş Dünyası’na konuştu:
“İhracatta hedefimiz pazarda genişlik yaratmak!..”
İhracatı artırmak ve ihracat yapamayan firmaları ihracata kazandırmak amacıyla düzenlenen Ticaret heyetleri ve B2B gezilerine aralıksız devam ettiklerini belirten İMİB Başkanı Aydın Dinçer, ihracat yapılan ülkelerin sayısını artırmayı, pazarda alternatif ülkeler yaratmayı hedeflediklerini söyledi.
Doğal taş ihracatında Çin’in alımlarının her geçen ay azalması ile pazar kaybına uğrayan sektör için İhracatçı Birlikleri, ihracattaki pazarın dengeli bir duruma kavuşması adına birbiri ardına sektörel dış ticaret gezileri düzenleyerek, pazarı dengede tutmaya çalışıyor.
Konu ile ilgili görüştüğümüz İMİB Yönetim Kurulu Başkanı Aydın Dinçer, doğal taş ihracatı yapılan ülkelerin daha geniş bir tabana yayılması ve dengelenmesi amacıyla araştırmalar yaptıklarını ve potansiyeli yüksek görülen ülkelere, Dış Ticaret Gezileri düzenlediklerini belirtti.
Pazar riskini üç beş ülkeye bırakmamak gerekiyor!
Doğal taş ihracatımızı iki ana kaleme ayırdıklarında blok ihracatının iki, işlenmiş mermer ihracatının ise gerçek anlamda bir ülkeye odaklandığını belirten Dinçer, geçmişte Amerika’da yaşanan Mortgage Krizi ile doğal taş ihracatımızda büyük bir çöküş yaşandığını, şimdi ise blok ihracatımızın lokomotif ülkesi Çin’deki daralmadan dolayı Ocak-Kasım ayları arasında yüzde 17’lik bir oranda azaldığını belirtti.
Doğal taş sektöründe pazarın çeşitli ülkelere yayılarak genişlemesini hedeflediklerini belirten Dinçer sektörel geziler, fuar katılımları, B2B görüşmeleri, oluşturulan Ticaret Heyetleri ile ihracat yapılan ülkelerin sayısını artırarak riski bertaraf etmeyi amaçladıklarını söyledi.
Dinçer sözlerine şöyle devam etti:
“İhracattaki hedefimiz; pazar riskini üç beş ülkenin alımlarının yarattığı dalgalanmalara bırakmamak. İhracat için önceliğimiz uzun vadeli çözümler ile ekonomideki dalgalanmalardan, ihracat yaptığımız ülkelerde yaşanan olumsuz koşullardan mümkün olduğunca etkilenmeyen bir yapıda pazarımızı genişletmek istiyoruz.”
İMİB 2019 yılında 15-20 ülkede ikili görüşmeler yapmayı planlıyor
Pazar çeşitlendirmesi konusunda hedef olarak belirlenen İngiltere, Hindistan, Çin Halk Cumhuriyeti, Malezya, Endonezya ve Kanada ülkelerine gerçekleştirilen ticaret heyeti organizasyonlarının başarılı geçtiğini vurgulayan Dinçer, düzenlenen gezilere katılan firmaların verimli iş görüşmeleri gerçekleştirdiklerini aktardı. Dinçer, 2019 yılında 15 – 20 ülkeye ticaret heyetleri gerçekleştirmek istediklerini ve bu doğrultuda çalışmalarının devam ettiğini belirterek, Hindistan’a yılda 3 kez sektörel ticaret heyeti düzenleneceğini ve ilgili ülkeye katılım sağlayan firmanın yılda en fazla bir kez, aynı ülke için ticaret heyetine katılım sağlayabileceğini aktardı. Blok ve işlenmiş ürün ihracatı gerçekleştirilebilecek ülkelere, sektörel ticaret heyeti düzenleneceğini vurgulayan Başkan Dinçer, belirlenecek ülkelere göre Bakanlıkça verilen destekten yararlanılacağını söyledi.
İhracatçı firmaların gerçekleştirdikleri ihracatın tamamını İMİB üzerinden yapmaları şartıyla, devlet desteğine ek olarak İMİB’in de %30 destek vereceğini ifade etti.
Sektör Çin pazarındaki kaybı Hindistan, ABD ve Ortadoğu’da telafi edecek
Türk doğal taş sektörü en büyük ihraç pazarı Çin’de 2018 yılında yaşadığı daralmayı Ortadoğu, Hindistan ve ABD pazarında telafi etmek için kolları sıvadı. Ege Maden İhracatçıları Birliği (EMİB), Dubai’de 26-29 Kasım 2018 tarihlerinde düzenlenen Dubai BIG 5 SHOW 2018 Fuarı ile eşzamanlı Sektörel Ticaret Heyeti” gerçekleştirdi. Türkiye’nin 2018 yılının Ocak – Kasım döneminde gerçekleştirdiği toplam doğal taş ihracatında yaşanan düşüşe karşın, Ortadoğu ülkelerine gerçekleştirilen ihracatta artış yaşandığına dikkat çeken EMİB Yönetim Kurulu Başkanı Mevlüt Kaya, “Türk Doğaltaş Sektörü’nün Ortadoğu pazarında rekabetçi gücünün artması ve toplam ihracatları içinde işlenmiş ürün ihracatının payının yükselmesi adına Dubai ve Muskat’ta başarılı bir organizasyona imza atık. “Sektörel Ticaret Heyeti”nin meyvelerini 2019 yılında toplayacağımıza inanıyoruz.
Yılın ilk ayında Hindistan ve ABD
Ortadoğu pazarına yönelik düzenledikleri “Sektörel Ticaret Heyeti” sonrasında Hindistan ve Amerika Birleşik Devletlerine yönelik Sektörel Ticaret Heyeti Organizasyonları olacağını anlatan EMİB Başkanı Kaya, “20-25 Ocak 2019 tarihlerinde Amerika Birleşik Devletleri’ne yönelik San Francisco-Las Vegas Sektörel Ticaret Heyeti gerçekleştireceğiz. ABD’nin Çin’e karşı başlattığı ticaret savaşları sonrasında Çin’den yaptığı doğal taş ithalatına yüzde 25 ek vergi geldi. Bu durum bizlerin ABD pazarındaki rekabetçiliğini artıracak. ABD’ye işlenmiş ürün ihracatımızı artırabileceğimize inanıyoruz. ABD’ye yönelik Sektörel Ticaret Heyeti’nin hemen arkasından 30 Ocak – 4 Şubat 2019 tarihlerinde Hindistan’ın Jaiupur şehrine yönelik “Sektörel Ticaret Heyeti” yapacağız. Bu organizasyonlarla pazar çeşitliliğimizi artırmayı hedefliyoruz” diyerek sözlerini noktaladı.