ABD Bayrağı devraldı

Türk doğal taş sektörü Ocak -Mayıs 2022 döneminde 831.889.595 dolar ihracat gerçekleştirdi. Geçen yılın aynı dönemine göre değerde yaşanan artış ise %3,38

• İşlenmiş mermer ihracatı : 388.774.295 dolar
• Blok ihracatı : 235.711.331 dolar
• İşlenmiş traverten ihracatı: 147.707.033 dolar

Pandemi ile bir kez daha gördük ki değişime direnmek yerine ona yön vermek güçlü rekabetin önemli koşullarından biri. Böylece krizlerden fırsat yakalayıp başarı elde etmek mümkün hale geliyor. Tıpkı Türk doğal taş sektörünün Pandemi sürecinde yaşadığı başarı gibi. En önemli blok pazarında yaşanan düşüş sonrası belli pazarlarda ve ürünlerde ısrarcı olmak yerine daha karlı işlere ve pazarlara yönelen sektör, ABD pazarına gerçekleştirilen ihracatı yıllar sonra ilk sıraya taşıdı. Biliyoruz ki ABD demek işlenmiş ürün demek. ABD ihracatında yaşanan artış, işlenmiş ürün ihracatına da yansıdı. Kriz dönemini inovasyon için büyük bir fırsata çeviren sektör böylece yıllar sonra ürün grupları içerisinde en fazla işlenmiş mermer ihracatı gerçekleştirmiş oldu. Gelelim detaylara..

İşlenmiş ürün ihracatında umutlu yükseliş sürüyor
Ocak-Mayıs 2021-2022 dönemi işlenmiş mermer ihracatı raporlarına göz attığımızda miktarda % 18,47 değerde ise % 27,78 artış yaşandığını görüyoruz. Sektör, 2022 yılının Ocak-Mayıs ayında işlenmiş mermer ihracatından 388.774.295 dolar kazanç elde etti. En fazla ihracat gerçekleştirilen ilk 10 ülke ise başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere, Irak, İsrail, Birleşik Arap Emirlikleri, Avustralya, Libya, Fransa, Fas, Katar ve Kuveyt. Gelelim işlenmiş traverten ihracatına..Sektör 2022 yılının ilk beş ayında 147.707.033 dolar ihracat gerçekleştirdi. Değerde yaşanan artış %4,80 . Sırası ile Amerika Birleşik Devletleri ( artış % 2,22), Fransa ( düşüş % 0,38), Avustralya artış (% 44,35), Almanya ( düşüş % 10,69), İsrail ( artış % 0,13), Avusturya ( düşüş%6,13), Romanya (artış % 7,22), Birleşik Arap Emirlikleri ( artış % 43,96), Arjantin (artış % 177,86), Macaristan (artış % 20,06) Türkiye’den en fazla işlenmiş traverten ithal eden ülkeler olarak kayıtlara geçti.

Blok pazarında pandeminin etkisi derinden hissediliyor
Türk doğal taş sektörü 2022’in ilk beş ayında en büyük blok alıcısı Çin’e, 162.615.841 dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Satılan taş miktarı ise 800.322.095 kilo. Geçen senenin aynı dönemine göre değerde %38,67 miktarda ise %39,84 düşüş yaşandı. Blok pazarında Türkiye’nin ikinci en büyük alıcısı Hindistan’a ise 40.828.434 dolar ihracat gerçekleştirildi. Değerde yaşanan artış %48,50. Çin’deki bu düşüş, kuşkusuz blok satış istatistiklerine de yansıyor. 2022 yılının ilk 5 aylık diliminde Türkiye’nin sattığı blok miktarı yüzde 20,66, elde ettiği gelir ise yüzde 26,05 düşüş gösterdi. Söz konusu dönemde Türk Doğal taş sektörü toplam 235 milyon 711 bin 331 dolar girdi sağladı. Çin başta olmak üzere Hindistan, Mısır, İtalya, Tayvan, Vietnam, Bangladeş, Ürdün, Cezayir ve Yunanistan Ocak-Mayıs 2022’de en fazla blok ihracatı gerçekleştirilen ülkeler olarak kayıtlara geçti.

 

1 of 4

- +

Ülke gruplarında durum nasıl?
Ülke grubu ihracat tablolarını incelediğimizde Diğer Asya ülkelerinde düşüş; Avrupa Birliğine üye Avrupa, Diğer Avrupa, Kuzey Afrika, Batı Afrika, Orta/ Doğu/Güney Afrika, Kuzey Amerika, Orta-Güney Amerika, Yakın-Orta Doğu Asya, Avustralya Okyanusu ülkelerinde ise artışın yaşandığı istatistiklere yansıdı. Rakamlara gelecek olursak (Ocak-Mayıs 2022 verileri):

*Diğer Asya ülkelerine 220.570.116 dolar ihracat gerçekleştirildi. Değerde yaşanan düşüş % 28,24 *Kuzey Amerika ülkelerine 216.581.720 dolar ihracat gerçekleştirildi. Değerde yaşanan artış %19,55

*Yakın ve Orta Doğu Asya ülkelerine 153.393.024 dolar ihracat gerçekleştirildi. Değerde yaşanan artış %37,27
*Avrupa Birliğine üye Avrupa ülkelerine 132.781.871 dolar ihracat gerçekleştirildi. Değerde yaşanan artış % 21,12
*Kuzey Afrika ülkelerine 35.621.503 dolar ihracat gerçekleştirildi. Değerde yaşanan artış % 2,16

*Diğer Avrupa ülkelerine 30.777.985 dolar ihracat gerçekleştirildi. Değerde yaşanan artış % 15,09

*Orta ve Güney Amerika ülkelerine 11.982.047 dolar ihracat gerçekleştirildi. Değerde yaşanan artış % 39,25
*Batı Afrika ülkelerine 3.369.246 dolar ihracat gerçekleştirildi. Değerde yaşanan artış % 60,67

*Orta, Doğu ve Güney Afrika ülkelerine 2.218.489 dolar ihracat gerçekleştirildi. Değerde yaşanan artış %34.18

Birliklerin, Çin ve ABD özelinde doğal taş ihracatına yönelik ihracat değerlendirmesi ise şu şekilde oldu

İbrahim Alimoğlu
Ege Maden İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı
2022 Yılı Ocak- Nisan döneminde; Türkiye Geneli doğal taş ihracatı bir önceki senenin aynı dönemine göre yüzde 8,57 artarak 672 milyon dolar olarak gerçekleşti. 4 aylık dönemde bahse konu artış işlenmiş doğal taş ürünleri ihracatımızdan kaynaklanmaktadır. İşlenmiş doğal taş ihracatı oranı toplam doğal taş ihracatımız içerisinde yüzde 70’e yükselmiş olup OcakNisan döneminde işlenmiş doğal taş ürünlerinde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde yüzde 26’lık bir artış göstermektedir. Uzun yıllardan beri en fazla doğal taş ihracatı yaptığımız ülke konumunda olan Çin, blok ihracatında yaşanan ciddi düşüş sonrası yerini ABD’ye bırakarak en fazla ihracat yaptığımız ikinci ülke konumuna gelmiştir. Çin’in blok doğal taş talebinin düşmesindeki en büyük etkenin koronavirüs (Kovid-19) salgınını kontrol etmek için uygulanan kısıtlamalar olduğu görülmektedir. Covid-19 vakalarını ortaya çıktığı yerde bastırmayı ve bulaşma zincirini kesmeyi hedefleyen strateji; karantina, seyahat kısıtlamaları, toplu testler, imalat, ticaret ve hizmetler sektöründeki işletmelerin faaliyetlerinin kısıtlanması gibi katı ve geniş ölçekli tedbirleri fabrikaların kapanmasına üretim sektörünün bazı şehirlerde durmasına sebep vermiştir.
Diğer taraftan üretilen ürünleri ihraç etmek için gerekli olan konteyner ve gemi bulmakta da zorluklar yaşanmaya devam ediyor. 2020 yılı Temmuz ayında baş gösteren konteyner bulamama sorunu halen devam ediyor. Gemi hatlarının daha kârlı gördükleri ABD-Çin hattına yoğunlaşmaları, pandemi nedeniyle ABD limanlarına giden konteynerlerin hızlı bir şekilde boşaltılıp dönmemesi yüzünden konteynere ulaşmak adeta imkansız hale geldi. Bu aynı zamanda navlun fiyatlarına da ciddi şekilde yansıyarak ihracatçılarımızı zora sokmuştur. İşlenmiş doğal taş ürünleri ihracatı yaptığımız ABD’ye ihracat, bu dönemde yüzde 24 artarak 168 milyon dolar olarak gerçekleşmiş ve bu rakamla ABD en fazla doğal taş ihracatı yaptığımız ülke konumuna gelmiştir. EMİB’in ihracatında uzun yıllardır ABD birinci ülke. Birliğimizin işlenmiş ürüne yoğunlaşmış olması bunda etkili oldu. Birliğimizin 2021 yılı sonu ihracatında işlenmiş ürün ihracatının payı yüzde 76’ydı. 2022 yılı Ocak-Nisan döneminde ise yüzde 80’e ulaştı. Türk doğal taş sektörünün ihracatında ABD’nin geçmiş yıllarda en büyük pazarken Mortgage krizi sonrasında sektör hızlıca aksiyon alarak Çin pazarına yoğunlaştı. Şimdi Çin’de inşaat ve doğal taş sektöründe bir yavaşlama varken, ABD pazarında canlanma var. ABD’deki projelerde Türk doğal taşının daha fazla kullanılması için var gücümüzle çabalıyoruz.

Vedat Öksüz
İstanbul Maden İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi
2021 rakamlarına göre doğal taş ihracatımız Çin’e % 29,40 pay ile 615.074.167 USD, ABD’ye ise % 22,8 pay ile 462.025.587 USD idi. 2022 yılına baktığımızda ise Çin’e yapılan doğal taş ihracatımız dört aylık dönemde geçen yılın aynı dönemine göre %31,81’lik düşüşle 133.939.040 USD olarak gerçekleşmiş ve bu dört aylık dönemde Çin’in doğal taş ihracatındaki payı % 19,92’ye gerilemiştir. ABD’ye gerçekleştirdiğimiz doğal taş ihracatımıza baktığımızda ise yine dört aylık dönemde geçen yılın aynı dönemine oranla % 24,18’lik artışla 168.566.821 USD ihracat gerçekleştirdiğimizi ve bu ülkeye yapılan ihracatın payının %25,06’ya çıktığını söyleyebiliriz. Çin’e yapılan ihracatın düşmesindeki sebebin pandemi sebebiyle Çin ile yaşanan seyahat engelinden ve Çin’deki üretimin yavaşlamasından kaynaklandığını biliyoruz. Blok doğal taş pazarında lider konumda olan Çin ihracatımızın düşüşü işlenmiş doğal taş pazarında lider konumda olan ABD’de artış olarak yansımaktadır. Bu durum, sektörümüzün ne kadar esnek ve değişen taleplere göre aksiyon alabildiğini ve mevcut blok stoğunu katma değerli ürün olarak üretmedeki kabiliyetini göstermiştir. Mevcut tablo, Türk doğal taş sektörünün; konjonktürün getirdiği değişiklik ve taleplere adaptasyon hızı ve Pazar çeşitlendirmesi sayesinde fırsatları en etkin şekilde kullanılabildiğini, katma değerli ürün üretme potansiyelinin de ne kadar yüksek olduğunu kanıtlar nitelikte.