*Türk doğaltaş sektörü 3 yıl aranın ardından ihracatta artışa geçecek. Yüzde 20’lik ihracat artışıyla 2 milyar doların üzerinde döviz geliri hedefliyor.
*Moda tasarım ürünler tasarlayan İtalyanların yaptığını şu an yapmazsak eğer sektör ciddi şekilde daralır.
*Türkiye’de rakam telaffuz etmek istemiyoruz ama 60’ın üzerinde Çinli ocak işletiyor. Bunun önüne geçecek herhangi bir yaptırım gücümüz yok.
*Seramikler renklendirilerek mermerin kullanıldığı birçok alanda kullanılmaya başlandı. Bu bizi tabiî ki etkiliyor ama seramikçiler çekilin deme şansımız yok. Ama ne yaparlarsa yapsınlar doğal bir ürün olmuyor.
Türkiye’nin ihracatta 1980 sonrasında lokomotif sektörleri arasında yer alan Türk doğaltaş sektörü son 3 yıldır ihracatta yaşadığı durgunluğu 2017 yılında geride bırakmayı hedefliyor. 2017 yılında doğaltaş ihracatında yüzde 20’lik bir artış beklediklerini belirten Ege Maden İhracatçıları Birliği Başkanı Mevlüt Kaya, “3 yıldır düşen ihracat 2017 artışa geçiyor. Sektör olarak Hindistan’daki kotaların kaldırılması ve Çin’de ticari anlamda alınan yeni kararların etkisiyle doğaltaş ihracat rakamımız 2 milyar doları geçecektir” dedi.
Siyasi ve ekonomik gelişmelerin sektöre yansımaları
2017 yılı Olağan Genel Kurul Toplantısı öncesi basın mensupları ile bir araya gelen Ege Maden İhracatçıları Birliği Başkanı Mevlüt Kaya, görev sürelerinin üçüncü yılını başarılı bir şekilde tamamlamış olmanın gururunu yaşadıklarını belirtti. Son üç yıldır düşen doğaltaş ihracatının 2017’de artışa geçtiğini belirten Başkan Mevlüt Kaya, pazar paylarını genişletmek için gerçekleştirdikleri bir çok faaliyet olduğunu dile getirdi. Mevlüt Kaya, tüm sektörlerde olduğu gibi doğaltaş sektöründe de ülkemizde ve dünyada yaşanan gelişmelerin etkisinin fazlasıyla hissedildiğini anlatarak, “Geçtiğimiz dönemde özellikle dünya genelinde yaşanan siyasi ve ekonomik olumsuzluklar küresel ölçekte tüm sektörlerin ihracatını düşürdü. Doğaltaş sektörü de bu durumdan etkilendi. Madencilik sektöründe 2016 yılında Türkiye geneli 3,8 milyar dolarlık bir ihracat gerçekleştirdik. Bu ihracatın yüzde 47’si doğaltaş sektöründen gerçekleşti. Ege Maden İhracatçıları Birliği olarak ise 2016 yılında Türkiye Geneli toplam maden ihracatının yüzde 20’sinde denk gelen 770 milyon dolarlık bir ihracat gerçekleşti. 770 milyon dolarlık toplam ihracatımızın yüzde 70’lik kısmını ise doğaltaş ürünleri oluşturuyor” dedi.
Avrupa’daki kriz doğaltaş sektörünü etkiledi
Avrupa’da oluşturulan islamafobik yaklaşımlar ile terörün sektörlerini ciddi şekilde etkilediği belirten Kaya, “Bu durum bizi yüzde 8 ile 10 arasındaki oranda etkiledi. Özellikle Avrupa’da oluşturulan algıdan dolayı birebir çalıştığımız firmalar dahi Türkiye’ye gelmekten imtina ediyor. Terör dünyanın her yerinde var ama biz biraz daha ateşe yakınız. Yurt dışında görüştüğümüz kişilere ‘Sizin orası ne kadar tehlikeli ise burası da öyle’ diyoruz ama bir algı operasyonu var. Doğaltaş alacak kişi taşı seçerken; görmek, ellemek zorunda, bir resimle ürün satamazsınız. Üretimi görmeden bir proje ya da siparişe girilmez. Bizim bu yönde dezavantajımız var. Bu noktada özellikle Ortadoğu, Uzakdoğu, Çin ve Hindistan’ın tekrar hamle yapması ile sektörde oluşan açığı kapatabildi” şeklinde konuştu.
Krizin sektöre katkısı
2008 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşanan mortgage krizi sırasında Türk doğaltaş sektörünün ihracatının yüzde 77’sini ABD’ye yapar konumda olduğu bilgisini paylaşan Kaya, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Türkiye olarak doğaltaş ihracatının yüzde 77’sini ABD’ye yapıyorduk. Can simidi gibi Çin ve Hindistan’ın devreye girmesi ile o krizden yara almadan kurtulduk. Hem de yeni pazarlar aramanın bilinci oluştu. O kriz mermer sektörüne büyük katkı sağladı. Artık tek bir pazar yerine pazar ağı genişletildi ve dünyanın her tarafına ürün satar hale geldik.” “İnadına üretim inadına ihracat başka yol yok” mesajı veren EMİB Başkanı Kaya, Türkiye’nin ihracatının artması için çalıştıklarını yabancılara, Türkiye’nin bugün 14 Temmuz’dan daha iyi bir noktada olduğunu anlattıklarını dile getirdi.
“İtalyanların yaptığını yapmak zorundayız”
İtalya’nın 25 yıl önce Türkiye ile doğaltaşta aynı noktadayken, moda tasarımını işin içine katarak işlenmiş duruma yönelmesini de değerlendiren Kaya, “İtalyanlar buradan Türk taşlarını işleyip ciddi rakamlara satıyordu. İtalyanlar bizim dünya pazarına girmemizle birlikte şunu gördüler ki; bizimle rekabet etme şansları olmayacaktı. Böyle olunca konsept değiştirdiler. Tasarımlara yöneldiler. Biz bin kilo satıp 100 bin dolar alırken, onlar 100 kilo satıp bin dolar alıyor. İtalyanların yaptığını şu an yapmazsak eğer sektör ciddi şekilde daralır. Bu nedenle tasarım ve uç ürünlere yönelik projeler yapıyoruz. İşlenmiş Ürünler ile ilgili URGE Projesi çalışmamız devam ediyor. Afyon’da mavi ve beyaz yakalıların eğitimini yapacak METAM Ar-Ge Projemize Ekonomi Bakanımız Sayın Nihat Zeybekci de gerekli desteği verdi” diyerek sözlerine son verdi.
“Bizim en büyük silahımız, renk seleksiyonumuz”
Türkiye’nin dünyada mermer sektörü açısında vazgeçilmez olduğuna işaret eden Kaya, “Dünya ticaretinde bizim bir tek avantajımız doğaltaşın benzeri yok. Bir ülke ‘Türk malı almacağız’ dese, Türk mermerini alır. Bizim en büyük silahımız, servetimiz renk seleksiyonumuzdur. Mermerimizde birçok renk kullanılmaktadır. Mermer teknolojisi ihraç eden bir ülke haline geldik.Mermer ile mermer teknolojisi birbirini tamamlayan şeylerdir. Biz şu anda mermer makineleri ihraç eden bir ülke haline geldik. Ciddi projelere taş veren ülke haline geldik. Kalitede, üretimde, teknolojide dünyadaki en üst teknoloji ile yarışır durumdayız. 2017’den çok umutluyum” dedi.
“Seramikçiler çekilin, diyemezsiniz”
Seramiklerin renklendirilerek mermerin kullanıldığı birçok alanda kullanılmaya başlanmasına değinen Mevlüt Kaya, “Maalesef bunun önüne geçecek hiçbir şey yok. Ülkelerin insanların kazançları ile doğru orantılı. Bir ülkenin ekonomisi iyi ise doğaltaş kullanıyor, kötüye gittiğinde seramik kullanıyor. Bizim arzumuz biz doğal bir ürün satıyoruz, boya katkı olmayan ama bunu birebir kopyalayan firmalara da yasal olarak herhangi bir yaptırım da yok. Bu bizi tabiî ki etkiliyor ama ‘seramikçiler çekilin’ deme şansımız yok. Ne yaparlarsa yapsınlar doğal bir ürün olmuyor” ifadelerini kullandı..
“Tek avantajımız doğaltaş”
Türkiye’nin dünyada mermer sektörü açısında vazgeçilmez olduğuna işaret eden Kaya, “Dünya ticaretinde bizim bir tek avantajımız doğaltaşın benzeri yok. Bir ülke ‘Türk malı almacağız’ dese, Türk mermerini alır. Bizim en büyük silahımız, servetimiz renk seleksiyonumuzdur. Mermerimizde birçok renk kullanılmaktadır. Mermer teknolojisi ihraç eden bir ülke haline geldik.Mermer ile mermer teknolojisi birbirini tamamlayan şeylerdir. Biz şu anda mermer makineleri ihraç eden bir ülke haline geldik. Ciddi projelere taş veren ülke haline geldik. Kalitede, üretimde, teknolojide dünyadaki en üst teknoloji ile yarışır durumdayız. 2017’den çok umutluyum” dedi.
“Türkiye’deki Çinli ocaklara yaptırım gücü yok”
Türkiye’de Çinli firmaların ocak açmasını da değerlendiren Başkan Kaya, şunları söyledi:
“Bir ülkede biz bir ocak açacağımız zaman bize izin vermiyorlar. Dünyada bunu engelleme yöntemleri uygulanmıştır. ‘Vatan Millet Sakarya’ dendiğinde üstümüze yok. Yunanistan’da bir tane Çinli ocaklı yok. İtalya’da yok. Ama Türkiye’de rakam telaffuz etmek istemiyoruz ama 60’ın üzerinde Çinli ocak işletiyor. Bunun önüne geçecek herhangi bir yaptırım gücümüz yok. İnşallah buna bir çözüm üretilir. Çinli de işlenmiş ürün olarak ülkeden satsın. Buna benzer operasyonlar yapılabilir. Çünkü bu değerler hepimizin sahip olduğu yerler ve değerlerdir. Sektör olarak bu anlamda bürokratların da bu özeni göstermeleri gerekiyor.”