2021’den umutluyuz

Sancılı ve belirsizliklerle dolu bir yılı geride bıraktık. Çin’de ortaya çıkan koronavirüs, tüm dünyada büyük bir şok dalgasının yaşanmasına neden oldu. Çin, en büyük pazarı olduğu için de ilk ve en fazla etkilenen sektörlerden biri, doğal taş oldu. Şubat 2020 itibariyle ilk sert düşüş sektör ihracatının yüzde 30’unu oluşturan Çin pazarında yaşandı. Çin’in alımı durdurması, sektörde ciddi bir daralma yaşattı. Yeni normal dönemin başlangıcı olarak kabul edilen haziran ayı ile birlikte ise sektör toparlanmaya başladı. İhracattaki düşüşü hızla telafi etmek adına sektördeki her bir paydaşın ve kurumların yoğun çabası ile kayıplar bir nebze de olsa telafi edildi. Yıl sonuna gelindiğinde ise Türk doğal taş sektörü 2020 yılını 1 milyar 736 milyon 574 bin 684 dolarlık ihracat ile kapatmış oldu. Sektörün gelişmesinin önündeki engeller olarak görülen ruhsat izin süreçleri, orman bedelleri ve yeni maden taslağı ile ilgili bürokratlarla yapılan görüşmelerin ise olumlu yönde seyretmesi, 2021 yılının ihracat potansiyeli açısından daha verimli geçeceğinin sinyallerini veriyor.

Blok pazarı 2020 yılını kayıpla kapattı
Doğal taş sektörünün en yüksek ihracat pazarı Çin’e 2020 yılında 540 milyon 17 bin 446 dolarlık ihracat gerçekleştirildi. Satılan taş miktarı ise 2.656.213.309 kilo. Geçen seneye göre değerde %22,24 miktarda ise % 21,44’lük düşüş yaşandı.

Blok pazarında Türkiye’nin ikinci en büyük alıcısı Hindistan’a ise 2020 yılının 12 aylık sürecinde 61 milyon 399 bin 931 dolarlık ihracat gerçekleştirildi. Değerde yaşanan düşüş ise %33,10.

Blok mermer traverten ihracatındaki genel tabloyu incelediğimizde ise Çin, Hindistan, Mısır, İtalya, Tayvan, Cezayir, Yunanistan, Vietnam, Bangladeş ve Portekiz’in 2020 yılında en fazla blok ihracatı gerçekleştirilen ülkeler olarak istatistiklere yansıdığını görüyoruz. Toplam blok ihracatından elden edilen gelir 663 milyon 287 bin 368 dolar olarak gerçekleşti. Değerde yaşanan düşüş % 23,27, miktarda yaşanan düşüş ise % 22,53.

İşlenmiş üründe artış yakalandı
Blok pazarında hal böyle iken sektör, işlenmiş ürüne ağırlık vererek yeni pazarlara açıldı ve pandeminin yol açtığı yaraları bir nebze olsun sardı. Yılın sonunda ise işlenmiş ürün ihracatında artış yaşadı. Türk doğal taş sektörü 2020 yılında işlenmiş mermer ihracatında değerde % 2,24 artış yakaladı ve 725 milyon 253 bin 276 dolarlık gelir elde etti. Başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere, Suudi Arabistan, İsrail, Irak, Birleşik Arap Emirlikleri, Avustralya, Libya, Fas, Kuveyt ve Katar en fazla işlenmiş mermer ihracatı gerçekleştirilen ilk 10 ülke oldu. İşlenmiş mermer ihracatında görülen yükseliş, işlenmiş traverten ihracatında da yakalandı. 12 aylık sürecin sonunda işlenmiş traverten ihracatında geçen seneye göre %22,07’lik değer artış yaşanarak 771 milyon 983 bin 656 dolarlık kazanç sağlandı.

Ülke grupları ihracat performansı
Türk doğal taş sektörü 2020 yılında Yakın ve Orta Doğu Asya, Kuzey Amerika, Avrupa Birliğine üye Avrupa ülkeleri, Diğer Avrupa ülkeleri, Orta, Doğu ve Güney Afrika ülkelerine gerçekleştirdiği ihracatta artış yakaladı. Ülke grupları içerisinde ihracatta düşüş yaşanan ülkeler ise Diğer Asya, Kuzey Afrika, Orta ve Güney Amerika ve Batı Afrika ülkeleri oldu.

Ülke gruplarının 2020 yılı verileri:

Diğer Asya ülkelerine 630 milyon 897 bin 427 dolar ihracat gerçekleştirildi. Değerde yaşanan düşüş %23,40

Yakın Orta Doğu Asya ülkelerine 368 milyon 270 bin 49 dolar ihracat gerçekleştirildi. Değerde yaşanan artış % 4,88

Kuzey Amerika ülkelerine 338 milyon 506 bin 840 dolar ihracat gerçekleştirildi. Değerde yaşanan artış % 10

Avrupa Birliği ülkelerine 204 milyon 701 bin 453 dolar ihracat gerçekleştirildi. Değerde yaşanan artış % 7,24

Kuzey Afrika ülkelerine 65 milyon 422 bin 139 dolar ihracat gerçekleştirildi. Değerde yaşanan düşüş % 0,47

Diğer Avrupa ülkelerine 57 milyon 622 bin 802 dolar ihracat gerçekleştirildi. Değerde yaşanan artış
% 8,27

Orta ve Güney Amerika ülkelerine 19 milyon 221 bin 460 dolar ihracat gerçekleştirildi. Değerde yaşanan düşüş %11,29

Orta, Doğu ve Güney Afrika ülkelerine 4 milyon 313 bin 887 dolar ihracat gerçekleştirildi. Değerde yaşanan artış % 9,01

Batı Afrika ülkelerine 3 milyon 583 bin 288 dolar ihracat gerçekleştirildi. Değerde yaşanan düşüş %9,21