Covid-19 salgının en büyük blok doğal taş ithalatçı ülkesi olan Çin’de başlaması ve sonrasında Dünya geneline yayılması ile birlikte, doğal taş ihracatı sekteye uğradı. Hem blok hem de işlenmiş doğal taşta ihracata yönelik siparişler iptal edildi ya da ertelendi. Tüm Dünyada olduğu gibi Türk doğal taş sektörü için de oldukça sancılı günler yaşandı ve yaşanmaya da devam ediyor. Sektör bu zorlu süreci var gücü ile mücadele ederek aşmaya çalışıyor. Güncel ihracat rakamları 2020 Ocak-Mayıs döneminde Türk doğal taş sektörünün 595 milyon 633 bin 429 Dolarlık doğal taş ihracatı gerçekleştirdiğini söylüyor. Geçen senenin aynı dönemine göre değerde yaşanan kayıp %20,84 . Hal böyle iken limanlardaki son durumu merak ediyor ve Port Akdeniz Antalya Limanı Genel Müdürü Özgür Sert’e soruyoruz. Özgür Sert, pandemi sürecinde yaşanan daralmanın Limandan gerçekleştirilen ihracat rakamlarına da yansıdığını belirtiyor ; ancak limandan gerçekleşen işlenmiş mermer ihracatlarında ise artış gözlemlediklerinin altını çiziyor.
Blok mermer ihracatlarının % 85’i Çin’e
2020 Ocak ayından şu ana kadar olan süreçte Port Akdeniz Antalya Limanı’ndan gerçekleştirilen doğal taş ihracatını değerlendiren Özgür Sert, “Port Akdeniz’den gerçekleştirilen blok mermer ihracatlarının % 85’i Çin’e yapıldığı için ve pandemiden etkilenen ilk ülke olan Çin olması nedeni ile daralmanın etkisi daha fazla hissedildi. Diğer birçok ihracattan farklı olarak blok mermer ihracatlarında Çinli alıcıların birçoğu bizzat mermer ocaklarından taş markalamak sureti ile alım yaparlar. Getirilen seyahat yasakları nedeni ile alıcılar Türkiye’ye gelemedi. Güven esasına dayalı ve görseller üzerinden mermer ticareti sürdürülmeye çalışıldı. Doğal olarak mermer ihracatlarında düşüş yaşandı. İlk 5 ay itibari ile geçen yılın aynı dönemine oranla mermer ihracatlarında % 30’a yakın bir düşüş yaşandı. Ancak seyahat kısıtlamalarının kalkması ile birlikte özellikle mermer ihracatlarında yeniden bir ivme yakalanacağını düşünüyoruz. Konteyner ihracat trafiğindeki gerilemeye karşılık hem konteyner ithalatlarında hem de Genel Kargo ve Dökme Yük operasyonlarında bir önceki yıla göre % 50’lere varan artışlar sağlanarak, rıhtımların etkin kullanımı mümkün kılındı” diye konuştu.
İşlenmiş mermer ihracatında hareketlilik
Port Akdeniz Antalya Limanı olarak işlenmiş mermer ihracatlarındaki artışı birebir gözlemlediklerini de belirten Özgür Sert, “Her ne kadar pandemi etkisini diğer ülkelerde daha sonra hissettirmeye başlasa da ilk çeyrek itibari ile Port Akdeniz Antalya Limanı’nda geçen yılın aynı dönemine oranla % 20 artış oldu. Katma değeri yüksek ürünlerin ihracatının ülke ekonomisine katkıları nedeni ile desteklenmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bir liman işletmesi olarak en yüksek faydayı elleçleme operasyonlarında sunulan katma değerli hizmetler ile sağlamaktayız. Bu bağlamda işlenmiş mermer ihracatlarında müşterilerimize katkıda bulunabilmek istiyor ve ürünün dünya standartlarında sağlıklı sevkiyatını sağlayabilmek adına konteyner içi takozlamalarına ilaveten hava yastığı benzeri üst düzey uygulamaları bedelsiz sunarak desteğimizi gösteriyoruz” diye konuştu.
Port Akdeniz’in firmalara sunduğu ayrıcalıklar
“Başta mermer olmak üzere bölge hinterlandının ekonomisini ayakta tutan doğal maden ürünleri konusunda Port Akdeniz olarak uzmanlaşmış durumdayız” diyen Özgür Sert Port Akdeniz’in firmalar için sunduğu ayrıcalıklarla ilgili şunları söyledi: “Müşterilerimize Türkiye’de birçok limanda olmayan ilave hizmetler ve kolaylıklar sunuyoruz. Örnek vermek gerekirse 60 güne varan liman içi ücretsiz mermer depolama (pandemi döneminde bu süre 120 güne kadar çıkmıştır), liman içi taş kesim hizmetleri, tekli blok tartım, lazerli blok ölçüm hizmetleri sunmaktayız. Ayrıca IT altyapımızı her geçen gün geliştirerek müşterilerimizin çok daha hızlı bir şekilde online işlem yapabilmesi adına çeşitli uygulamalar başlattık. Örneğin konteyner ihracatlarında firmalar veya yasal temsilcileri Ticaret departmanına gelmesine gerek kalmaksızın iş emirlerini mail yoluyla alabilir duruma geldi.”
Port Akdeniz Antalya Limanı’nda 2019 yılında yaşanan doğal taş bazındaki hareketler
*Blok mermer ihracatı: 1 milyon 343 bin 658 ton blok mermer
*Türkiye’den 2019 yılında Çin’e yapılan blok mermer ihracatının % 37’si Port Akdeniz’den gerçekleştirildi.
*Port Akdeniz’den 2019 yılında gerçekleşen konteyner hareketlerinin yaklaşık % 85’i ihracat, %15’i ise ithalat.
*Port Akdeniz Antalya Limanı’ndan blok ve kasalı mermer ihracatlarının % 85’i Çin’e, % 7’si Hindistan’a, % 4’ü Amerika Birleşik Devletleri’ne, geri kalan % 4’ü ise başta Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan olmak üzere diğer ülkelere yapıldı.