Uzun zamandır sektörde, Marble İzmir Fuarı ile ilgili yoğun bir gündem vardı. Hemen her seyahatimizde, firma görüşmelerimizde cevapsız kaldığını düşündüğümüz birçok soru ile karşılaşıyorduk. Fiyat artışı, stant yerleşim planı, %40’lık indirimin 2021 yılı stant metrekaresi üzerinden baz alınması, C holünün akıbeti, sektör ve İZFAŞ arasında yaşandığı iddia edilen kutuplaşmalar… Sektörün yönelttiği tüm soruların cevaplarını ve şikayetleri yetkili ağızdan öğrenmek için İZFAŞ Genel Müdürü Canan Karaosmanoğlu Alıcı ile görüşmeye karar verdik. Çünkü basın olarak da sorumluluğumuzun bilincinde olarak, sektörde konuşulan hiçbir soru cevapsız kalmasın istiyorduk. İZFAŞ’a röportajın konusu hakkında genel bir bilgi verdiğimizde, tüm sorularımızı şeffaf ve net bir şekilde cevaplandırmaya hazır olduklarını söylediler. Röportaj için Fuarizmir’de Sayın Alıcı ile buluştuğumuzda kendisine İZFAŞ Sanayi Fuarları Pazarlama ve Satış Koordinatörü Yusuf Erdoğan ile Basın Sorumlusu Cande Turay Açıkgöz de eşlik etti. İşte merak edilen sorular ve Sayın Alıcı’nın yanıtları.
Röportaj: Şehriban ÇİMEN – Doğan KAYA
2022 yılında gerçekleştirilecek Marble İzmir Fuarı için nasıl bir tanıtım çalışması yapıldı? Bu sene düzenlenecek fuarda ne gibi organizasyonlar yapılacak?
Katılımcı firmalarımızın talepleri doğrultusunda Amerika ve Avrupa ülkeleri başta olmak üzere çok geniş bir coğrafyada ziyaretçi çalışmaları, hem doğrudan hem de 3 farklı bölge temsilciliğimiz aracılığı ile yürütülüyor. Temsilcilerimizin faaliyet gösterdiği bölgeler; ABD, Orta Doğu ve Asya, Avrupa ve Rusya olup bu bölgelerdeki ticaret ataşeliklerimiz ile de yakın iş birliği yapılıyor. 4 İhracatçı Birliğimiz (İMİB, EİB, BAİB, DENİB) ile birlikte bir Alım Heyeti Programı düzenlenecek. Programın düzenlenmesi için Ticaret Bakanlığı’na gerekli başvurular yapılarak 50’ye yakın ülkeden yaklaşık 1000 ziyaretçinin katılacağı bir B2B iş ortamı oluşturulacak. Web sayfamız üzerinden Alım Heyeti Programına yaklaşık 1000’e yakın yabancı ziyaretçi başvuru kaydı alındı. Başvuruların inceleme ve değerlendirme süreci devam ediyor. 2021 fuarımıza katılamayan Hintli ziyaretçilerimizden de fuarımıza yoğun ilgi bulunuyor. Hindistan’dan 200 kişilik bir heyet başvurusu alındı. Yurt dışı heyetlerin dışında yurt içinde faaliyet gösteren inşaat firmaları ve mimarlık ofislerine yönelik de önemli ziyaretçi çalışmaları gerçekleştiriliyor. Xiamen Fuarı’nın yine yerel yapılacak olması ve Marble İzmir’in ardından yapılacak olması, bizim için bir avantaj. Çinliler gelemese dahi Türkiye’deki ve Türkiye’ye yakın ülkelerdeki temsilcilikleriyle fuara geleceklerini düşünüyoruz. Aşılanmaların hızlanması ile de 2022 covid kısıtlamaları pek çok ülke kaldırılmış durumda. Pandeminin daha zor koşullar oluşturduğu 2021 Ağustos ayının sonunda yaptığımız fuara nazaran bu sene Mart ayı sonunda gerçekleşecek Marble Fuarı, çok daha farklı türde ve çeşitli ülkeden ziyaretçiye ev sahipliği yapma amacında.
Şu ana kadar toplam kaç kişi fuara katılmak için talepte bulundu?
Şu ana kadar 806 eski katılımcımız ile 2022 yılı fuarımız için sözleşme imzaladık. Yerleşim çalışmalarımız devam ediyor. Blok alanı, makine firmalarımız ve iş makineleri firmalarımızla birlikte bu yıl yine geçmiş yıllarda olduğu gibi 1.000 (bin) firmanın üzerine çıkmayı hedefliyoruz.
Sırada bekleyen kaç firma var? Fuara katılmak isteyen tüm firmalara yer verilebilecek mi?Fuarımıza ilk kez katılım göstermek için sırada bekleyen 230’un üzerinde firmamız bulunuyor. Katılım yılı sayılarına göre yerleşimleri yapıyoruz. Hollerimizde bir metrekare kalmayacak şekilde iyi bir planlama ile bütün firmalarımızı dahil etmek arzusundayız.
2021 yılında fuara katılmayan firmaların yerlerinin korunması sizce doğru bir karar mıydı? Bu karar sonrasında birçok firma fuara katılmaktan vazgeçti. Bunu sektörü veya Marble fuarını koruma amaçlı mı verdiniz? Yine olsa aynı kararı verir miydiniz?
Elbette bunu sektörümüzü ve fuarımızı korumak adına verdik. Fuara katılmayı tercih etmeyen firmalarımızın yerlerini koruma hakkını sektörden, sektör başkanlarından gelen talep doğrultusunda verdik. Aldığımız kararların, sektörü temsil yetkisine sahip başkanlarımızla istişare ederek günün şartlarına göre alınabilecek en iyi kararlar olmasına özen gösteriyoruz. Aldığımız kararların doğruluk ya da yanlışlığından çok, sektöre sağladığı faydayı değerlendiriyoruz. O günün koşullarında verilen karar, sektörle beraber alınmış bir karardır. Bugünün koşulları farklıdır. Biz o kararımızın arkasındayız. Sektörümüz de kararımızın arkasında. Her kararda olduğu gibi İZFAŞ’ın verdiği bir karar değildir. Sektörle beraber alınmış karardır. 2021 yılındaki fuara katılmak istemeyen firmalara böyle bir hak sağlanması, İZFAŞ açısından ticari olarak bakıldığında yarar sağlamayan ancak sektör mensuplarını koruyan, onları ağır pandemi şartlarında destekleyen ve onlara çok önemli katkılar sağlayan bir karardı. Hiçbir ticari fuar şirketinin kolay kolay alamayacağı bu kararı İZFAŞ büyük bir dirayet göstererek, sektörün lehine olacak şekilde aldı. Burada önemli olan, 2021 yılında fuarımızı gerçekleştirmiş olmamız. Çin’in dahi gelemediği zor bir zamanda fuarı yapmak bir cesaret işiydi. Çok da verimli bir fuar oldu. Stantlar hiç boş kalmadı. Tüm makineler satıldı. Aynı zamanda fuara katılmayı tercih etmeyen firmalarımızın daha önceki yıl için ödemiş oldukları katılım ücretlerini de yakmadık. Katılanlar kazandı. Katılmayanlar 2022 için taleplerini artırdılar. Daha fazla metrekarede katılmak istediler. 2022 yılı için bir iştah arttı.
Görüştüğümüz birçok firma stant yerleri ile ilgili net bilgiye sahip olamadıklarından yakınıyorlar. 2021 yılında fuara katılmayan bir firmanın yerinde fuara katılan firmalar, 2022 yılında da aynı yerde katılacaklarını düşünüyorlar. Bu karışıklığın nedeni nedir? Burada bilgi akışında daha net olunması gerektiğini düşünüyor musunuz?
Katılımcılarımızla iletişim noktasında kesinlikle bir eksiklik ya da aksaklık söz konusu değil. Ağustos ayının sonundaki fuarımız ile bu yılki fuarımız arasındaki zamanın dar olması nedeniyle 2022 yılı fiyatlarımız ocak ayı içerisinde belirlenebilmiştir. Bu da yerleşimle ilgili operasyonel sürecimizin normale göre daha geç başlamasına ve yerleşimden kaynaklı olarak sırasını bekleyen firmalarımızın bir süre daha beklemelerine yol açmıştır. Ancak operasyonel yerleşim çalışmalarımızı çok hızlı bir şekilde yürüttüğümüz için şu an hiçbir firmamızın yeri ile ilgili bir soru işareti bulunmuyor. Satış ekibimiz Marble İzmir fuarının düzenlenmesi konusunda son derece tecrübelidir ve katılımcı firmalarımıza 7/24 hizmet verecek şekilde çalışmalarını aralıksız sürdürüyor.
Diğer sorunuza gelince; 2021 yılı katılımcılarımıza ve haklarını 2022 yılına devreden katılımcılarımıza katılım şartları yazılı olarak ve çok şeffaf bir şekilde aktarıldı. Kafa karışıklığı yaratacak hiçbir nokta yoktur. Kafa karışıklığı olarak ifade ettiğiniz konuda; 2021 yılındaki katılımcılarımızdan bazılarının elde etmiş oldukları kendi açılarından daha güzel yerlerin korunmasına yönelik beklentileri oldu. Ancak biraz önce de belirttiğim gibi her iki fuarımıza da katılım ile ilgili şartlar önceden belirlendi ve tüm katılımcılarımıza yazılı olarak tebliğ edildi. Bu nedenle bilgi akışında İZFAŞ’tan kaynaklanan bir aksaklık bulunmamaktadır. Daha çok beklentilerle ilgili bir durum söz konusu.
2021 yılında fuara katılım sağlayan firmalara, 2022 yılında %40 indirim sağlanacağının açıklanması sektör açısından oldukça olumlu karşılanmıştı. Fakat bu %40’lık indirimin 2021 yılındaki katılım sağladıkları metrekare üzerinden olacağının duyurulması ise sektörün tepki göstermesine neden oldu. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?
O dönemde mümkün olan tüm alanı kullanma noktasında firmalarımıza açık çek sunduk. Tabii onlar da o günkü şartlarına uygun metrekare satın almış olabilirler. Bugüne kadar İZFAŞ olarak verdiğimiz tüm kararlarda hakkaniyet ilkesini temel aldık. Örnek vermek gerekirse; 2021 yılında 100 m2’lik bir alan ile katılım sağlayan firmamız, 2022 yılındaki fuarda 200 ya da daha fazla m2’de bir yerde katılmak isteyip katılım ücretlerinde de aldığı alanın tamamı için %40’lık indirimden faydalansa idi bu hem 2022 yılı katılımcısı hem de İZFAŞ açısından adil olmazdı. Biz 2021 yılı fuarı öncesi hem fuara katılacak hem de haklarını 2022 yılı fuarına devir edecek katılımcılarımıza sağlayacağımız avantajları çok net olarak bildirdik. 2021 yılı katılımcımız açısından bu avantajın katıldıkları m2 kadar olacağını ifade ettik. Biraz önceki örnekteki gibi 2021 yılı fuarımıza 100 m2 ile katılan bir firmamız daha fazla m2 ile de katılabilirdi ancak bunu yapmadıysa bu, firmamızın bir tercihidir. Bu nedenle de kimseye bir haksızlık yapmamış olduk. Elimizden gelen imkanları firmalarımıza sunmaya çalışıyoruz. Bu tarz indirimleri, hakların korunması gibi durumları başka fuar şirketlerinde göremezsiniz. Bu durum da İZFAŞ’ın sektör için fuar yaptığının bir göstergesidir. Bizim burada kamusal sorumluluğumuz var. Kar amacı gütmüyoruz. Sektör için fuar yapıyoruz. Bizim görevimiz, fuarın kapılarını dört dörtlük açmak ve herkesi davet etmek.
2020 yılında ödemelerini yapan ve geri almayan firmalar fiyat artışlarından rahatsız olduklarını dile getiriyorlar. Yaklaşık iki yıl önce ödemelerini yaptıklarını ve bu parayı İzfaş’ın koruyamadığını iddia ederek metrekare bazında oldukça yüksek fiyatların talep edildiğini belirtiyorlar. Size bu konuda şikayetler geliyor mu, talep edilen fiyatlar hakkında neler söylersiniz?
2020 yılında ödemesini yapıp daha sonra da katılmaktan vazgeçerek parasını alamayan hiçbir firmamız yoktur. İZFAŞ olarak hiçbir firmamızın katılım ücretini, kendi isteği dışında uhdemizde bırakmadık. Firmaların içeride olan bakiyeleri, İZFAŞ Yönetim Kurulu’nun kendilerine sunduğu bir jesttir. 2021 ağustos ayı sonunda fuarın kapılarını açtık. Ziyaretçiyi de getirdik. Dört dörtlük bir operasyon yaptık. Fuarımıza müşteriler, katılımcılar geldi. Gelenlerin gelebilmesini oluşturacak süreçler herkes için geçerliydi. Fuarı açmış olmamıza rağmen firma, fuara katılmamayı tercih etti. Fuara katılmamalarına rağmen biletlerini yakmadık. Katılım haklarını yakmadık. Bunu tamamen Yönetim Kurulu kararı ile yaptık. Biz, Sayıştay denetimine tabii bir kamu kuruluşuyuz. Ticari fuar şirketlerinin bazılarının pandemi döneminde yaptığı gibi “biz fuarı açıyoruz katılan katılır, katılmayanın katılım ücretleri de iade edilmez” anlayışında olmadık. Hatta tam tersi hiçbir fuarcılık firmasının yapmayacağı şekilde 2021 yılı fuarımıza katılmak istemeyen tüm firmalarımızın, ödedikleri bedellerle birlikte bütün haklarını 2022 yılı fuarımıza devrettik. Kamu sorumluluğunda olan, sayıştay denetiminde olan bir şirkette bu şekilde hukuki ve Türk Ticaret Kanunu ( TTK) nezdinde hiçbir karşılığı olmayan, vade farkı bana geri ödensin şeklinde bir yaklaşım da zaten mümkün değil, uygun olmaz. Bu arada sektörden yerimizi koruyoruz, ücretimizi de yakmadınız şeklinde çok teşekkür telefonları da alıyoruz.
Fiyat artışı konusuna gelince; 2021 yılında uygulanan fiyat 2019 yılında tespit edilen fiyatlardı. Bu fiyatlara 3 yıldır herhangi bir artış yapılmadı. 2022 yılında belirlenen fiyatlar ise son 3 yılın enflasyon oranlarındaki artışlara göre hesaplandı. Bu fiyatlarda İZFAŞ’ın en ufak bir kar hesabı söz konusu değildir. Şu an ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik şartlarda, her an her şeyin fiyatının yükseldiği bir ortamda İZFAŞ katılımcılarını koruyarak sadece enflasyona göre düzenleme yapmıştır. Kaldı ki; dünyanın doğal taş sektöründe en önemli 3 fuarından biri olan Marble İzmir’e rakip olarak kabul edilebilecek fuarların katılım ücretlerine bakıldığında, TL bazında şu anki fiyatlarımızın en az 2 – 3 katı seviyesindedir. Ancak İZFAŞ, önceliği kar etmek olan bir şirket olmadığı ve kamu yararı önceliği olduğu için katılım ücretleri bu seviyelerde değildir. İZFAŞ katılımcılarının haklarını ve paralarını her zaman kendi hakkı ve parası gibi korumuş ve kayıp yaşanmasını engellemiştir. Fiyatlar neden yüksek bununla ilgili bir iyileştirme yapılabilir mi diye de sektörden olumsuz bir tepki gelmedi.
Makine üreticileri uzun yıllardır Marble fuarına açık alanda katılım sağlıyorlardı. Uzun bir süredir bunun mücadelesini veriyorlardı. Makine firmalarının talepleri karşılandı mı? Son durum nedir? Makineciler artık kapalı alan olan C holünde mi katılım sağlayacaklar?
Evet, makine firmalarımızın uzun zamandır dile getirdikleri kapalı hollere geçmek gibi haklı bir talepleri vardı. Bugüne kadar İZFAŞ olarak imkânlar dâhilinde bu firmalarımıza gerek çadır kurarak gerekse katılım ücretlerini düşük tutarak destek olabilmek için elimizden geleni yaptık. 2021 yılı fuarımızdan başlayarak da C holümüzü “Makine ve Makine Teknolojileri Holü” olarak konumlandırdık. Bu yılki fuarda da hedefimiz C holünün %60’ını dış alanda yer alan makineci firmalarımıza tahsis ederek, onları kapalı holde ağırlamaktır. Dış alandaki makine firmalarımız Marble İzmir fuarına katılım yılları sayıları esas alınarak C holüne yerleştirilmektedir. Açık alanda da olan firmalarımız olacak çünkü makine firmaların tamamını şu anda C holüne tahsis edemiyoruz. Malum C holünde bazı doğal taş firmalarımız da var. Doğal taş firmalarını diğer hollere naklettikçe C holünü sadece makine holü olarak tahsis etmek niyetindeyiz. Amacımız tüm katılımcılarımızı kapalı hollerimize almak. Sektörle de bunu adım adım birlikte yürütüyoruz.
Daha önce C holünde yer alan yabancı katılımcılar bu sene hangi alanda yer alacak?
Bildiğiniz gibi doğal taş sektörünün dünyada en önemli uluslararası fuarlarından biri Marble İzmir Fuarı’dır. Bu nedenle uluslararası katılımcıların fuarımızda yer alması, uluslararası ziyaretçilerin fuarımıza ilgi göstermesi ile Türk doğal taşının dünyaya açılması, dünyadaki pazar payını arttırması, ihracatta yeni pazarlara ulaşması, sektör açısından önemli olduğu kadar bizim açımızdan da çok değerlidir. Yabancı katılım noktasında bu sene son derece memnun edici sayılarda talepler alıyoruz. Şu ana kadar İran, İtalya, İngiltere, ABD, Almanya, Yunanistan, Hindistan, Pakistan, Tunus, Hong Kong ve Rusya olmak üzere toplam 11 ülkeden katılım talebi var. Bu ülkelerden İran toplu katılım gerçekleştirecek. Yerli firmalarımızın taleplerinin çok olmasından ve C holünün de “Makine ve Makine Teknolojileri Holü” olarak planlanmasından dolayı bu yıl İran’a C fuaye ve Fuarizmir Kuzey giriş alanlarında yer tahsis edeceğiz. Diğer münferit ülke katılımları ise B holde olacak.
Sektör ile yaptığımız bazı görüşmelerde, “Nasıl olsa firmalar bu fuara mecbur katılacak düşüncesi ile İzfaş Marble fuarı fahiş fiyatlar talep ediyor” deniliyor. Bu düşünce sizce nasıl oluştu. Sektör ve İZFAŞ arasında bir kutuplaşma olduğunu düşünüyor musunuz?İZFAŞ olarak sektör ile kutuplaşmamız söz konusu olamaz çünkü biz zaten sektöre katkı sağlamak amacıyla bu fuarı düzenliyoruz. İZFAŞ’ın hiçbir sektörden, hiçbir şekilde büyük olma gibi bir iddiası yoktur.
Biraz önce de bahsettiğim gibi İZFAŞ’ın varoluş amacı zaten kamuya, sektörlerimize ve ekonomimize katkı sağlamaktır. Sektörümüzle ilgili birliklerimizle, derneklerimizle her adımımızda beraberiz. Danışma kurullarımızda 200’ün üzerinde katılımcı oluyor. Toplantılar gayet şeffaf bir şekilde gerçekleştiriliyor. Sektör bizi nasıl yönlendirirse, biz de sektörün faydasına olacak şekilde hareket ediyoruz. Kutuplaşmadan ziyade sektörümüz ne derse o şekilde ilerliyoruz. Bugüne kadar yaptığımız diğer bazı fuarlarda da, 2021 yılı Marble Fuarında da zarar etmeyi göze alarak, sektörün faydasına olacak şekilde fuarları düzenledik. İZFAŞ’ın, sektör bu fuara katılmaya mecbur gibi bir düşüncesi asla olmadı. Örneğin 2021 yılındaki fuara ve 2022 yılında düzenleyeceğimiz fuara katılmaktan vazgeçen toplam 90’a yakın firma var. Ancak buna karşılık da kendisine sıra gelmesini bekleyen 230’dan fazla firma mevcuttur. İZFAŞ’ın amacı kar etmek ve firmaları buna zorlamak hiçbir zaman olmamıştır, olamaz da.
Son olarak sektöre neler söylemek istersiniz?
İZFAŞ olarak mermer fuarımız için çok heyecanlıyız. Sektör ile beraber güzel bir fuar geçireceğiz. Memleketimiz için bereketli, bol kazançlı bir fuar olsun. Sektörün ihracata açılan en büyük kapısıyız.